มะม่วงเขียวเสวย เป็นมะม่วงท้องถิ่นที่มีต้นกำเนิดในประเทศไทย เป็นมะม่วงกลายพันธุ์ที่ได้จากการเพาะเมล็ด เป็นพันธุ์ใหม่ที่เพาะได้โดยบังเอิญเมื่อประมาณปี 2475 ของชาวสวนแห่งหนึ่งในอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม จากนั้น มีการเพาะเมล็ดเพื่อขยายพันธุ์ปลูกในแถบมากขึ้น ทำให้มีมะม่วงเขียวเสวยลักษณะที่แตกต่างกันมากขึ้น และให้ชื่อเรียกพันธุ์มะม่วงเขียวเสวยต่างๆ อาทิ เขียวสะอาด เขียวไข่กา เป็นต้น ซึ่งหากต้นใดที่ให้ลักษณะที่ต่างไปจากเดิมมาก โดยเฉพาะรสชาติ เกษตรก็จะโค่นทิ้ง (3), (8)
ปัจจุบัน มะม่วงเขียวเสวยพบปลูกในทุกภาค โดยเฉพาะการปลูกเพื่อรับประทานเองเพียงไม่กี่ต้นตามหน้าบ้าน หลังบ้าน และหัวไร่ปลายนา ส่วนการปลุกในแปลงใหญ่เพื่อการค้าพบปลูกมากในภาคกลาง และภาคเหนือ
การเตรียมแปลงปลูก และหลุมปลูก
พรวนดิน และตากหน้าดิน 1-2 ครั้ง แต่ละครั้งตากดินนาน 5-10 วัน รวมถึงกำจั ดวั ช พื ชต่างๆ
ขุดหลุมปลูกเป็นแถวในทิศขวางกับดวงอาทิตย์ แต่ละหลุมกว้าง และลึก ประมาณ 50 เซนติเมตร
ระยะห่างระหว่างหลุม และแถว ประมาณ 6-8 เมตร
ปล่อยหลุมให้ตากแดดนาน 3-5 วัน
การปลูก
ให้ปลูกลงหลุมในช่วงเข้าฤดูฝน ประมาณเดือนพฤษภาคม-มิถุนายน
คลุกก้นหลุมกับหน้าดินด้วยปุ๋ ย ค อ กที่ 3-5 กำมือ/หลุม ร่วมด้วยกับปุ๋ ย สูตร 15-15-15 ที่ 1 กำมือ/หลุม
นำต้นพั น ธุ์ลงปลูก (ฉีกถุงดำออก) พร้อมกลบดินให้พูนขึ้นสูงจากหน้าดินเล็กน้อย
ปักยึดด้วยไม้ไผ่ พร้อมผูกเชือกฟางยึดลำต้นไว้
การให้น้ำ
หลังการปลูกให้ปล่อยเติบโตด้วยน้ำฝน
หากฝนทิ้งช่วงนาน ให้รดน้ำทุกวันหรือวันเว้นวัน
เมื่อย่างเข้าฤดูแล้ง ให้น้ำวันเว้นวัน
ในระยะปล่อยติดผลที่ประมาณ 3-4 ปี หลังปลูก ให้น้ำ 2-3 วัน/ครั้ง ในระยะออกด อ ก และติดผล
การใส่ ปุ๋ ย
ในระยะ 1-3 ปีแรก ที่ยังไม่ต้องการให้ติดผล ให้ใส่ปุ๋ ย ค อ ก และปุ๋ ย สูตร 15-15-15 อัตราปุ๋ ย ค อ ก 1 ถัง/ต้น สูตร 15-15-15 1 กำมือ/ต้น
ช่วงปล่อยติดผล ในระยะออก ด อ กให้เปลี่ยนปุ๋ ย เป็นสูตร 10-10-20 และปุ๋ ย ค อ กในอัตราเดียวกับในระยะก่อนปล่อยติดผล
ช่วงที่มะม่วงเริ่มเป็น ด อ ก
ฉีดน้ำให้เป็นฝอยล้างช่อด อ ก ช่วงเช้ามืดก่อนแดดออก ให้ทำก่อนด อ กบานและหลังจากด อ กโรยแล้ว
พ่น ย า กัน เ ชื้ อ รา กับย า กันแ ม ล งโดยเฉพาะแ ม ล งวัน ท อ ง หลังจากฉีดน้ำล้างช่อด อ กแล้ว
หลังจากติดผลแล้วก็ให้ปุ๋ ย ค อ ก ตามความเหมาะสมของขนาดต้นรดน้ำตามปกติ
สูตรน้ำหมักปลีกล้วยน้ำว้าบำรุงขั้วด อ กสำหรับไม้ผล
ปลีกล้วยน้ำว้า 3 กิโลกรัม
น้ำตาลทรายแดง 1 กิโลกรัม
น้ำ 3 ลิตร
ถัง 20 ลิตร 1 ถัง
วิธีการทำ
นำปลีกล้วยน้ำว้าที่เตรียมไว้มาหั่นหรือสับให้ละเอียด
นำน้ำตาลทรายแดงมาละลายกับน้ำในถังที่เตรียมไว้
จากนั้นนำปลีกล้วยที่สับละเอียดแล้วลงไปผสมกับน้ำตาลทรายแดงที่เตรียมไว้
ปิดฝาหมักไว้ประมาณ 7 วัน จากนั้นก็สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้
วิธีการนำไปใช้ประโยชน์
นำน้ำหมัก ปลีกล้วยน้ำว้าที่ได้ในอัตรา 1 ลิตรผสมน้ำสะอาด 100 ลิตร ผสมให้เข้ากัน
นำไปใช้ฉีดพ่นไม้ผลได้ทุกชนิดในช่วงที่ไม้ผลกำลังออก ด อ ก ทุก ๆ 7 วัน โดยให้ฉีดในตอนเช้าหรือตอนเย็น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของน้ำหมักให้ดียิ่งขึ้น
การเก็บผลผลิต
การปลูกมะม่วงเขียวเสวยเกษตรกรจะปล่อยให้ลำต้นเติบโตอย่างเต็มที่ก่อนใน 1-3 ปีแรก หลังจากนั้น จึงปล่อยให้ต้นติดผลได้ ซึ่งอาจอยู่ในปีที่ 3-4 หรือ ตั้งแต่ 4 ปีขึ้นไป โดยแบ่งระยะการให้ผลออกเป็น 3 ช่วง คือ
ระยะตั้งแต่ 3-6 ปี เริ่มให้ผลน้อยถึงปานกลาง
ระยะ 7-15 ปี ให้ผลผลิตมาก โดยมักให้ผลผลิตสูงสุดในปีที่ 13
ระยะ 16 ปี ขึ้นไป ให้ผลผลิตน้อย และน้อยลงเรื่อยๆ (7)